O GMINIE
CHARAKTERYSTYKA GMINY CHOTCZA
Położenie i powierzchnia
Gmina Chotcza zlokalizowana jest na południowo-wschodnim krańcu województwa mazowieckiego, w dolinie środkowej Wisły, u ujścia rzek Zwoleńki i Iłżanki. Powierzchnia przekracza 8800 ha, liczba ludności to ok. 2400 osób. Gminę tworzy 17 sołectw tj.: Baranów, Białobrzegi, Chotcza Dolna, Chotcza Górna, Chotcza - Józefów, Gniazdków, Gustawów, Jarentowskie Pole, Karolów, Kijanka, Kolonia Wola Solecka, Niemieryczów, Siekierka Nowa, Siekierka Stara, Tymienica Nowa, Tymienica Stara, Zajączków.
Z Gminą Chotcza sąsiaduje siedem gmin z których pięć należy do województwa mazowieckiego, zaś dwie po drugiej stronie Wisły do województwa lubelskiego. Wszystkie te gminy są większe od Chotczy pod względem ludności jak i obszaru.
Gospodarka, przemysł, rolnictwo, inwestycje
W gminie Chotcza gospodarka opiera się głównie na rolnictwie. W ostatnich latach zrealizowane zostało mnóstwo inwestycji: rozbudowa stacji uzdatniania wody, budowa przydomowych oczyszczalni ścieków, budowa świetlicy w miejscowości Baranów i Tymienica Stara, budowa parkingów i placów zabaw, termo modernizacja szkół, budowa dróg, budowa zbiorników retencyjnych i wiele innych.
Historia, dziedzictwo i kultura
Historia Chotczy sięga roku 1390. Dziedzicami Chotczy byli kolejno:Choteccy, Jaszowscy , Chomentowscy, Lubomirscy, Trzcińscy, Sołtykowie i Rutkowscy. W czasie II wojny światowej podczas przełamywania linii frontu na Wiśle w Chotczy zginęło wielu żołnierzy AK,Gl, AL. Oraz partyzantów BCH i wielu miejscowych niewinnych ludzi. Za bohaterskie czyny Chotcza została odznaczona Krzyżem Grunwaldu II klasy. W czasie działań II wojny światowej tutejsze wsie zostały całkowicie zniszczone. Wracając z wysiedlenia zastawali ruiny i zgliszcza, dlatego wiele rodzin wyjechało na ziemie odzyskane. W roku 1966 została ukończona budowa drogi asfaltowej i do Chotczy dotarł pierwszy autobus. W 1975 roku została ukończona elektryfikacja gminy Chotcza.
Obsługa ludności
Gmina Chotcza, w zakresie obsługi ludności na poziomie ponadlokalnym jest w zasięgu oddziaływania miasta powiatowego - Lipska. Na poziomie podstawowym funkcję tę pełni miejscowość gminna, Chotcza-Józefów.
Na terenie gminy znajdują się placówki spełniające funkcję podstawowej obsługi dla mieszkańców takie jak:
- Publiczna Szkoła Podstawowa w Chotczy
- filia PSP w Tymienicy (dawniej Szkoła Podstawowa w Tymienicy)
- Urząd Gminy w Chotczy
- Biblioteka Publiczna (w budynku urzędu gminy)
- Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej (w budynku urzędu gminy)
- Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Chotczy
- OSP w Białobrzegach, Chotczy, Kijance i Tymienicy
- Bank Spółdzielczy w Zwoleniu, oddział w Chotczy
- apteka (w budynku Urzędu Gminy)
Zabytki
Do obiektów zabytkowych, które należałoby wyeksponować w gminie Chotcza należą :
- kapliczka w Chotczy Dolnej z drugiej połowy XVIII wieku,
- fragmenty grodziska z XIII wieku w Gniazdkowie na brzegu rzeki Zwolenki,
- kościół w Tymienicy pod wezwaniem św. Tekli,
- kapliczka w Tymienicy,
- kościół w Chotczy pod wezwaniem Świętej Trójcy.
Poznając historię Chotczy powinno się również odwiedzić miejsca martyrologii z okresu II wojny światowej oznaczone licznymi pomnikami.
Oświata
Na terenie Gminy Chotcza w 2019 r. funkcjonowała Publiczna Szkoła Podstawowa oraz filia w Tymienicy. W Gminie Chotcza nie ma szkół ponadpodstawowych oraz brak szkół dla dorosłych i szkół policealnych. W 2019 roku liczba uczniów wynosiła 189 w tym: w Chotczy 164 w Tymienicy 25.
W gminie funkcjonuje dowożenie dzieci do szkół na terenie gminy.
Gospodarka odpadami w Gminie Chotcza
Z gospodarstw domowych odpady odbierane są przez firmy zewnętrzne. Od lipca 2013 roku w miejscowości Chotcza-Józefów funkcjonuje PSZOK (punkt selektywnej zbiórki odpadów komunalnych), w którym w pierwszy i trzeci piątek miesiąca w godzinach od 8:00 do 12:00 przyjmowane są nieodpłatnie: opakowania po środkach chemicznych, przeterminowane leki, zużyte baterie, kompletny sprzęt elektryczny/elektroniczny, odpady pobudowlane i inne odpady niebezpieczne wydzielone ze strumienia odpadów komunalnych. W roku 2019 zostało odebranych około 255 Mg odpadów selektywnie zebranych i komunalnych.
Zrealizowane inwestycje w 2019 roku
- Przebudowa drogi gminnej Baranów długość 840 mb
- Przebudowa drogi gminnej Gniazdków 266 mb
- Przebudowa drogi gminnej Kijanka 990 mb
- Remont budynku OSP Tymienica
- Budowa stref aktywności Chotcza – Józefów,
- Budowa stref aktywności Tymienica Stara
- Utworzenie nowej pracowni językowej w PSP w Chotczy
- Wykonanie placu zabaw z elementami siłowni zewnętrznej Baranów
- Wykonanie placu zabaw z elementami siłowni zewnętrznej Chotcza Dolna
- Wykonanie placu zabaw z elementami siłowni zewnętrznej Kolonia Wola Solecka
- Wykonanie placu zabaw z elementami siłowni zewnętrznej Siekierka Nowa
- Zakup instrumentów muzycznych oraz strojów ludowych dla Koła Gospodyń Wiejskich z Tymienicy
- Remont drogi gminnej Kijanka – Siekierka Stara 850 mb
- Termomodernizacja budynku OSP Białobrzegi
- Remont schodów w budynku Urzędu Gminy w Chotczy
- Dofinansowanie remontu strażnicy OSP Kijanka
Oświetlenie drogowe
Łącznie na terenie gminy Chotcza 416 lamp o oprawach sodowych.
Ochrona przeciwpożarowa
- jednostka OSP Chotcza – 33 druhów
- jednostka OSP Tymienica – 38 druhów
- jednostka OSP Kijanka – 16 druhów
- jednostka OSP Białobrzegi – 26 druhów
Drogi
Drogi gminne: 105 km w tym:
- nawierzchnia bitumiczna 71 km,
- wzmocnione żwirem 22 km,
- gruntowe 12 km,
Drogi powiatowe:
- 35 km o nawierzchni bitumicznej
WALORY PRZYRODNICZO – KRAJOBRAZOWE GMINY CHOTCZA
Główne atuty krajobrazowe gminy Chotcza to brak przemysłu, obszary o charakterze typowo rolniczym, walory geomorfologiczne i szata roślinna. Większość gminy położona jest na wysoczyźnie plejstoceńskiej o powierzchni prawie płaskiej, lekko przemodelowanej wydmami i rozczłonkowanej wcinającymi się na północy i południu dolinami rzecznymi. Malowniczości dodają jej szachownice pól uprawnych, drobnych powierzchni leśnych i licznych zadrzewień śródpolnych. Północną granicę gminy stanowi dolina rzeki Zwoleńka, silnie meandrującej, z prawie naturalną szatą roślinną szuwarowo - bagienną i lasem łęgowym. Jej dolny odcinek to Obszar Krajobrazu Chronionego „Dolina rzeki Zwoleńki”. Odznacza się on bogatym i różnorodnym zbiorowiskiem fauny oraz flory należącym do najcenniejszych w środkowej Polsce. Jest miejscem bytowania i rozrodu żółwia błotnego.
Miejscowość Kijanka szczyci się dwoma pomnikami przyrody: dwustuletnią lipą drobnolistną i dębem szypułkowym liczącym 300 lat.
Dużą atrakcją krajobrazową jest dolina Wisły. Stanowi bardzo cenny pod względem przyrodniczym fragment dużej rzeki nizinnej o naturalnym charakterze, jednej z ostatnich w tym stanie w Europie. Charakteryzuje się szerokim korytem, licznymi wyspami i piaszczystymi łachami. Brzegi i tarasy zalewowe porastają wikliny nadrzeczne, resztki lasów łęgowych (wierzbowo- topolowe), zbiorowiska szuwarowe i wodne, a odsypy rzeczne oraz wyspy zajmują szuwary piaskowe. Ta roślinność wpływa na bogactwo awifauny. Walory ornitologiczne tego regionu są już dobrze poznane i udokumentowane.
W opracowaniach Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i jej Zasobów dolinę Wisły zaliczono do obszarów o znaczeniu międzynarodowym dla zachowania bogactwa
i różnorodności przyrody naszego kontynentu. W całej dolinie stwierdzono występowanie ponad 320 gatunków ptaków, w tym 180 gatunków lęgowych.
Na odcinku rzeki w rejonie tej gminy gnieździ się około 40 gatunków ptactwa wodno- błotnego min. rybitwa białoczelna, derkacz, ostrygojad, sieweczka obrożna. Regularnie zatrzymuje się tu w czasie przelotów jesiennych i wiosennych około 50 gatunków ptaków o pochodzeniu skandynawskim i syberyjskim. Zauważono też regularne zalatywanie wielu ptaków siewkowatych, krzyżówki, grzywacza, bywają tu makolągwy, trznadle. Spośród ptaków zimujących wymienić należy mewy śmieszki, czaple siwe, łyski, nurogęsi, sikory oraz około 30% całej populacji orła bielika. Na uwagę zasługuje występowanie bobrów.
Ryby w Wiśle to cierniki, sumy, jazie, leszcze, liny, szczupaki i karpie.
Obszar doliny Wisły należy do Obszaru Chronionego „Solec nad Wisłą” a w przyszłości ma powstać rezerwat przyrody o charakterze ornitologicznym „Wyspy Gniazdkowskie”.
Zróżnicowanie krajobrazowe gminy Chotcza, bogactwo i różnorodność fauny i flory, warunki klimatyczne, charakter gospodarki rolnej, zasoby wód oraz brak przemysłu i silnie rozbudowanej sieci dróg mogą stanowić korzystne i atrakcyjne warunki dla turystyki, wypoczynku i rekreacji.
